Szanowni Państwo,
Pracownicy poznańskich uczelni publicznych,
od pewnego czasu w naszym środowisku akademickim prowadzone są działania związane z jego większą integracją w celu poprawy jakości działalności naukowej, artystycznej i dydaktycznej. Ich szczególnym przejawem są prace przygotowujące do powołania federacji wszystkich ośmiu poznańskich uczelni publicznych. Procesy konsolidacji uczelni, w tym tworzenie federacji jednostek naukowych lub akademickich są znane na świecie, szczególnie w krajach cechujących się znacznym rozproszeniem potencjału naukowego, np. we Francji. Nie należy jednak utożsamiać pojęć konsolidacji oraz federalizacji – federacja to zrzeszenie niezależnych podmiotów.
Nasze działania oparte są o uchwały większości senatów podjęte pod koniec poprzedniej kadencji, wyrażające wolę zwiększenia współpracy, w tym działań w kierunku utworzenia federacji. Ideę tę podtrzymali wszyscy rektorzy poznańskich uczelni publicznych podpisując 1 października 2021 roku list intencyjny, wyrażający wolę kontynuowania intensywnych prac celem wypracowania porozumienia, na podstawie którego powstanie federacja obejmująca nasze uczelnie.
Zgodnie z Ustawą z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce istnieje możliwość zawiązywania przez uczelnie federacji, przede wszystkim w celu prowadzenia wspólnej działalności badawczej. W przypadku utworzenia federacji wchodzące w jej skład uczelnie nadal pozostają osobnymi bytami prawnymi, z własnymi organami Uczelni, niezależnym budżetem i całą strukturą, a federacja jest powoływana w celu wspólnego podejmowania działań w zakresie: prowadzenia badań naukowych, kształcenia doktorantów, nadawania stopni naukowych lub stopni w zakresie sztuki oraz komercjalizacji wyników działalności naukowej, funkcjonując przy zachowaniu niezależności każdej ze sfederowanych instytucji.
Jak z tego wynika, utworzenie federacji nie budzi obaw w odniesieniu do utraty tożsamości i dorobku poszczególnych uczelni. Nie grozi nam głęboka reorganizacja zatrudnienia powiązana ze zwolnieniami grupowymi. Studenci bez zmian będą kontynuowali studia na poszczególnych uczelniach bez obaw o zmiany miejsca odbywania zajęć. Nie sposób pominąć faktu, że wola zawiązania federacji przez wszystkie poznańskie uczelnie publiczne jest wyjątkowa w naszym kraju, tworzy perspektywy utworzenia największej w Polsce instytucji w zakresie szkolnictwa wyższego, ze znaczącym potencjałem naukowym i najszerszym spektrum w zakresie uprawnień do nadawania stopni w zakresie dyscyplin naukowych i sztuki. Proces ten wpisuje się w projekt European Strategy for Universities dając możliwość znaczącego oddziaływania poznańskiego środowiska akademickiego na arenie międzynarodowej.
W celu dokonania analiz związanych z planami zawiązania federacji naszych uczelni oraz przygotowania odpowiednich dokumentów i planów Kolegium Rektorów Miasta Poznania utworzyło Radę ds. Integracji Poznańskiego Środowiska Akademickiego (https://krmp.edu.pl/federalizacja/rada/). Rada powołała międzyuczelniane zespoły, które dokonują wielu analiz, między innymi dotyczących:
- możliwości powołania międzyuczelnianych rad dyscyplin naukowych (w przypadkach, gdzie dyscyplina będzie ewaluowana w więcej niż jednej poznańskiej uczelni), które powinny być odpowiedzialne za nadawanie stopni naukowych i jakość prowadzonych badań w ramach tej dyscypliny,
- działania szkół doktorskich,
- wspólnego systemu informacji naukowej,
- pozycji w międzynarodowych rankingach uczelni.
Opracowywana jest także analiza SWOT dla federacji oraz jej statut. W syntetycznym ujęciu pierwszych wyników prac nie zidentyfikowano czynników uniemożliwiających powołanie federacji, natomiast zwraca uwagę fakt, że jej ustanowienie stwarza ramy do istotnej poprawy jakości działalności naukowej.
Niewątpliwie na szczegółowy kształt oraz kalendarz związany z działaniami integrującymi nasze środowisko wpłynie znacząco wynik – rozpoczynającej się obecnie - ewaluacji dyscyplin naukowych. Jej efekty powinniśmy poznać jeszcze w tym roku akademickim, ale zanim to nastąpi szereg naszych planów przybierze już konkretną formę.
Działając w imieniu Ich Magnificencji Rektorów naszych uczelni Rada ds. Integracji Poznańskiego Środowiska Akademickiego pragnie rozpocząć systematyczne informowanie naszego środowiska o pojawiających się efektach prowadzonych analiz i perspektywach planowanego procesu federalizacji. W tym celu wydawany będzie biuletyn informujący Państwa o proponowanych zasadach działania federacji, efektach analizy SWOT, proponowanym kalendarzu działań związanych z procesem federalizacji, jak i stwarzający ramy do dyskusji nad tymi problemami. Wszystkie te informacje będą również dostępne na stronie internetowej Kolegium Rektorów Miasta Poznania.
Już teraz zapraszamy Państwa do zapoznawania się z tymi materiałami oraz do zabierania głosu w tak istotnej dla naszego środowiska sprawie.
Rada ds. Integracji Poznańskiego Środowiska Akademickiego
Prof. dr hab. Jan Celichowski
Prorektor ds. Nauki, Akademia Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu
Prof. dr hab. Katarzyna Dziubalska-Kołaczyk
Prorektorka ds. nauki, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Prof. dr hab. Piotr Goliński
Prorektor ds. Nauki i Współpracy Międzynarodowej, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
Prof. dr hab. Elżbieta Gołata
Prorektor ds. Nauki i Współpracy z Zagranicą, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu
Prof. dr hab. Karolina Komasa
Pełnomocnik Rektora ds. ewaluacji jakości działalności naukowej, Uniwersytet Artystyczny im. Magdaleny Abakanowicz w Poznaniu
Prof. UAM dr hab. Andrzej Lesicki
były rektor, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Prof. dr hab. Tomasz Łodygowski
były rektor, Politechnika Poznańska
Prof. dr hab. Michał Nowicki
Prorektor ds. Nauki i Współpracy z Zagranicą, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Prof. dr hab. Jan Pikul
były rektor, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
Dr hab. Mikołaj Rykowski
Prorektor ds. projektów badawczych, promocji i ewaluacji uczelni, Akademia Muzyczna im. Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu
Prof. dr hab. inż. Wojciech Sumelka
Prorektor ds. Nauki, Politechnika Poznańska